NASA-ს Dragonfly მისია ტიტანზე — მინი-დრონები უცხოპლანეტური ოკეანის ზედაპირზე

შეიძლება ერთმა მინი-დრონმა კაცობრიობა უცხოპლანეტურ სიცოცხლესთან დააახლოვოს? Dragonfly — NASA-ს ყველაზე ამბიციური მისია ბოლო წლებში — 2025 წელს სტარტს იღებს სატურნის უდიდეს მთვარეზე, ტიტანზე. ეს მინიატურული როტორიანი ლაბორატორია პირველად ჩავა სხვა პლანეტის ოკეანის მსგავს ზედაპირზე და გაგვიმხელს, როგორ შეიძლება გაჩნდეს სიცოცხლის ნიშნები არა დედამიწაზე, არამედ მზის სისტემის ერთ-ერთ ყველაზე იდუმალ სხეულზე.

რატომ არის ტიტანი ასეთი განსაკუთრებული?

ტიტანი ერთადერთი სხეულია მზის სისტემაში, რომელსაც სქელი ატმოსფერო და სტაბილური თხევადი ზედაპირი აქვს — მაგრამ აქ ზღვა არა წყლის, არამედ მეთანისა და ეთანისგან შედგება (NASA, Nature, BBC). აქ არსებული პრებიოტური ქიმია გვახსენებს იმ სამყაროს, როგორზეც დედამიწაზე შეიძლება სიცოცხლე გაჩნდა.

როგორ მუშაობს Dragonfly?

Dragonfly არის ავტომატური ვერტიკალური დრონ-ლაბორატორია, რომელსაც აქვს 8 როტორი, რეაქტიული კამერები და 1.5 მეტრის სიგრძე. ის გადაადგილდება რამდენიმე ათეული კილომეტრით ერთი „ლოკაციიდან“ მეორეზე, იღებს ნიმუშებს და აგზავნის დეტალურ მონაცემებს დედამიწაზე (NASA, The Verge). მისი მთავარი მიზანია — აღმოაჩინოს რთული ორგანული მოლეკულები, გაზომოს ზედაპირული პირობები და შეისწავლოს სიცოცხლის პოტენციური ქიმია ტიტანზე.

რა ელოდებათ მეცნიერებს?

• ორგანული მოლეკულები: შეისწავლება ტიტანის ქვიშა, ყინული და მეთანის ტბები სიცოცხლის წინაპირობის დასადგენად.
• ატმოსფერული და კლიმატური მონაცემები: Dragonfly-მ უკვე ჩაიტანა მოწინავე სპექტრომეტრები და სინჯების ამღები ხელსაწყოები.
• ტესტი უცხოპლანეტური სიცოცხლისთვის: პირველად ხდება მსგავსი ბიოქიმიური „ნადირობა“ მზის სისტემის ამ ნაწილში.

რა გამოწვევებია და როდის გავიგებთ შედეგებს?

Dragonfly-ის მისია რთულია: ტიტანზე საშუალო ტემპერატურა –179°C-ია, კომუნიკაცია დედამიწასთან შეფერხებით მიდის და მტვრიანი ქარები სისტემას უზარმაზარ დატვირთვას უქმნის (Scientific American). თუმცა NASA-ს ინჟინრებმა დაადგინეს, რომ ტიტანის დაბალი გრავიტაცია და მკვრივი ატმოსფერო ხელს უწყობს დრონის ოპერირებას — ფრენა უფრო იოლია, ვიდრე დედამიწაზე. პირველი შედეგები იგეგმება 2030 წლისთვის, რადგან თვითონ მისიის გზა 6+ წელიწადს გასტანს.

დასკვნა

Dragonfly — ეს უკვე არა მხოლოდ ინჟინერული გარღვევაა, არამედ ჩვენი ცნობისყოფილების მთავარი ინსტრუმენტი უცხოპლანეტური სიცოცხლის საძიებლად. თუ ტიტანზე აღმოვაჩენთ სიცოცხლის მინიმალურ წინაპირობასაც კი, კაცობრიობის ცოდნა სამყაროზე სრულიად ახალ ფაზაში შევა.

📌 რას ფიქრობ — შეძლებს Dragonfly კაცობრიობისთვის უპასუხოს მთავარ კითხვას: მარტო ვართ თუ არა სამყაროში? გაგვიზიარე აზრი კომენტარებში!