თუ AI დაიცავს მსოფლიოს ვინ დაგვიცავს ჩვენ AI‑სგან?

ხელოვნური ინტელექტი სწრაფად იქცევა გლობალური უსაფრთხოების ქვაკუთხედად — მას იყენებენ როგორც თავდაცვაში, ისე შეტევაში. თუმცა, როდესაც ტექნოლოგია იცავს ჩვენს სამყაროს, ჩნდება კითხვა: ვინ დაგვიცავს ჩვენ თვითონ ამ ტექნოლოგიისგან?

ფოტო: AI-ჯარისკაცი / ZenoFusion AI Studio / Midjourney

1. უკრაინის მაგალითი — სად იწყება მომავლის ომი

უკრაინაში წარმატებით გამოიყენეს ხელოვნურ ინტელექტზე დაფუძნებული სამხედრო ტაქტიკური სისტემა, რომელიც ცნობილია როგორც Delta battlefield management system. ის შეიქმნა AeroRozvidka-ს მიერ და იყენებს ნეირონული ქსელებისა და Starlink-ის მონაცემებს ბრძოლის ველის კოორდინაციისთვის. სისტემა აერთიანებს ინფორმაციის ნაკადს დრონებიდან, თანამგზავრებიდან და სენსორებიდან, რათა რეალურ დროში შექმნას მაღალი სიზუსტის სიტუაციური რუკები (რეალურ დროში განახლებადი ტაქტიკური ხედვა). ეს ტექნოლოგია არა მხოლოდ ამაღლებს თავდაცვით პოტენციალს, არამედ ცვლის ომის ტაქტიკურ ლოგიკას — წერტილოვანი გადაწყვეტილებებიდან პროგნოზულ ანალიზამდე.

2. თავდაცვა თუ კონტროლის იარაღი?

AI-ს აქვს პოტენციალი, წინასწარ გამოიცნოს თავდასხმა, იმოქმედოს დაყოვნების გარეშე და იმსჯელოს ალგორითმულად. მაგრამ რა ხდება, როცა გადაწყვეტილებებს ადამიანი აღარ იღებს? რისკი იმაშია, რომ ავტომატიზებული თავდაცვა შეიძლება გადაიქცეს თავდასხმად — დაუგეგმავად ან ზუსტად ისე, როგორც დაიგეგმა.

3. ეთიკა და კონტროლის მექანიზმები

მსოფლიოს წამყვანი ტექნოლოგიური ალიანსები, მათ შორის NATO და EU, იწყებენ დისკუსიას AI-ს რეგულაციის აუცილებლობაზე. ვითარდება დოკუმენტები, რომლებიც ამტკიცებენ, რომ ყველა სამხედრო AI სისტემა უნდა ექვემდებარებოდეს ადამიანის კონტროლს. წინააღმდეგ შემთხვევაში, საფრთხე გადადის გლობალურ დონეზე.

დასკვნა

თუ AI იცავს მსოფლიოს, ჩვენ უნდა დავიცვათ ჩვენი თავისუფლება — თავად ტექნოლოგიის გავლენისგან. აუცილებელია გამჭვირვალე ალგორითმები, ადამიანური ზედამხედველობა და საერთაშორისო ეთიკური სტანდარტები. რადგან მომავლის ომები აღარ იწყება ტყვიებით — ისინი იწყება კოდით, იგება ალგორითმით და მთავრდება ადამიანის ხელში დარჩენილი პასუხისმგებლობით.

✍ თორნიკე • 18 ივნისი, 2025