AI და ინტუიცია: შეიძლება თუ არა მანქანამ წინასწარ იგრძნოს?

ინტუიცია — ეს არის უჩინარი, მაგრამ ძლიერი გრძნობა, რომლის წყალობითაც ადამიანებს ხშირად შეუძლიათ სწორი გადაწყვეტილებების მიღება მაშინაც კი, როდესაც ლოგიკა უძლურია. მაგრამ შესაძლებელია კი, რომ ხელოვნურმა ინტელექტმა — რომელიც მხოლოდ მონაცემებზეა აგებული — *იგრძნოს* მომავალი? შეგვიძლია ვუთხრათ AI-ს: „მითხარი, რა მოხდება?“ 

ფოტო: ZenoFusion • AI Visuals / AI და ინტუიცია — შეუძლია თუ არა მანქანას წინასწარ იგრძნოს?

რა არის ინტუიცია და როგორ ქმნის მას ადამიანის ტვინი?

ინტუიცია არ არის ჯადოსნობა — ეს არის გამოცდილებაზე დაფუძნებული სწრაფი, არაცნობიერი ანალიზი. ჩვენი ტვინი, წლების განმავლობაში დაგროვილი შაბლონებისა და ემოციური რეაგირების საფუძველზე, გვაძლევს წვდომას „შინაგან ცოდნაზე“, რომელიც არ საჭიროებს აქტიურ ფიქრს.

მაგალითად, გამოცდილი ექიმი წამებში სვამს დიაგნოზს პაციენტის ტონისა თუ მზერის მიხედვით, მაშინ როდესაც დამწყები ჯერ კიდევ ანალიზს იწყებს.

შეუძლია თუ არა AI-ს ინტუიცია — თუ მხოლოდ სტატისტიკური პროგნოზია?

ხელოვნური ინტელექტი ხშირად ახდენს ინტუიციის სიმულაციას — და საკმაოდ წარმატებითაც. GPT მოდელები, მაგალითად, წინასწარ „გრძნობენ“ მომხმარებლის მოლოდინს და პასუხობენ კონტექსტზე დაყრდნობით — თითქოს იციან, რას ვეკითხებით შემდეგ.

თუმცა რეალურად ეს არ არის ინტუიცია — ეს არის ალბათობაზე დაფუძნებული უკიდურესად ზუსტი პროგნოზი. მაგრამ როცა პასუხი იდეალურად ერგება ჩვენს კითხვას, ჩვენი გონება ამას წინათგრძნობად აღიქვამს.

AI თამაშებში: ინტუიციური გადაწყვეტილება თუ წვდომა ყველა ვარიანტზე?

AlphaGo-ს ცნობილი „Move 37“ ისტორიაში შევიდა, როგორც მაგალითი, როცა AI-მ გააკეთა უცნაური, არალოგიკური სვლა — რომელიც მხოლოდ ინტუიციით შეიძლებოდა დაგეგმილიყო. თუმცა სინამდვილეში ეს სვლა დაფუძნებული იყო მილიონობით სიმულაციაზე. ადამიანური ინტუიცია დაემთხვა ალგორითმულ წარმოსახვას.

ეს გვაჩვენებს, რომ ზოგჯერ ინტუიცია შეიძლება ემთხვეოდეს უაღრესად კომპლექსურ ანალიზს — და სწორედ ეს არის ის სფერო, სადაც AI ყველაზე ახლოს უახლოვდება ჩვენს შინაგან „გრძნობას“.

შემთხვევითი ინტუიცია თუ სიმულირებული წინათგრძნობა?

პროგნოზული მოდელები (Predictive AI) უკვე დღეს იყენებენ reinforcement learning-ს — ისინი წარსულის გამოცდილებაზე დაყრდნობით "იწვრთნებიან", რომ წინასწარ ივარაუდონ მომდევნო ქმედება. თუმცა ისინი მაინც რჩებიან იმ წრეში, რომელსაც თავად ალგორითმი განსაზღვრავს.

ინტუიცია კი ხშირად ჩნდება იქ, სადაც მონაცემები არ არსებობს — და სწორედ ეს განასხვავებს ადამიანისა და AI-ს შესაძლებლობებს.

დასასრული: შეგვიძლია ვასწავლოთ მანქანას ინტუიცია?

შეიძლება მომავალში AI ისწავლოს ემოციური კონტექსტის აღქმა, ისწავლოს ახალი ვარიანტების აგება და წარსულზე დაყრდნობით შეაფასოს მომავალი. მაგრამ სანამ მას არ ექნება გამოცდილება შიშის, იმედის ან ეჭვის — ინტუიცია დარჩება ადამიანურ ტერიტორიად.

და მაინც — როცა შენს კითხვაზე AI ზუსტად იმ პასუხს გაძლევს, რაც შენს გონებაში უკვე არსებობდა, გვინდება ვკითხოთ: _მხოლოდ მე ვიგრძენი — თუ მანაც?_

✍ თორნიკე, ZenoFusion-ის კონტენტ სტრატეგი – 5 ივნისი, 2025