მთვარის ბნელი მხარე: რატომ არ გვიჩვენებს ის საკუთარ თავს?
მიუხედავად იმისა, რომ მთვარე დედამიწის ყველაზე ახლო თანამგზავრია, მისი ერთი მხარე ჩვენს თვალთახედვში არასდროს ხვდება. ამ მხარეს ხშირად „მთვარის ბნელ მხარეს“ უწოდებენ, თუმცა სინამდვილეში ის სულაც არ არის ბნელი — ის უბრალოდ მუდმივად ჩვენგან შორსაა მოქცეული. რა იწვევს ამ იდუმალ მოვლენას და რატომ ვერ ვხედავთ მთვარის მეორე ნახევარს?

ტიდალური დაბმა — მთავარი მიზეზი
მთვარე დედამიწის მიმართ ტიდალურად არის დაბმული, რაც ნიშნავს, რომ მისი ბრუნვის პერიოდი ზუსტად ემთხვევა დედამიწის გარშემო ორბიტის პერიოდს. შედეგად, მთვარე ყოველთვის ერთსა და იმავე მხარეს გვიჩვენებს. ეს ფენომენი მილიარდობით წლის განმავლობაში დედამიწასა და მთვარეს შორის გრავიტაციული ურთიერთქმედების შედეგად ჩამოყალიბდა.
რა ვიცით ბნელი მხარის შესახებ?
მთვარის ბნელი მხარე პირველად 1959 წელს საბჭოთა კოსმოსურმა აპარატმა „ლუნა 3“-მა დააფიქსირა. აღმოჩნდა, რომ ის მნიშვნელოვნად განსხვავდება ჩვენთვის ნაცნობი მხარისგან — მასზე ნაკლებია მუქი ლავური ველები და გაცილებით მეტი კრატერია.
რატომ აინტერესებს მეცნიერებს ეს მხარე?
მთვარის ბნელი მხარე განსაკუთრებულ ინტერესს იწვევს ასტრონომებში, რადგან მისი ზედაპირი მზისა და დედამიწის რადიოტალღებისგან დაცულია. ეს მას იდეალურ ადგილად აქცევს ღრმა კოსმოსის დაკვირვების სადგურებისთვის და სამომავლო კვლევითი ბაზებისთვის.
დასკვნა
მთვარის ბნელი მხარე გვახსენებს, რომ ყველაზე ახლო კოსმოსურ ობიექტშიც კი მრავალი საიდუმლო იმალება. მისი შესწავლა მომავალში შეიძლება გახდეს კაცობრიობის კოსმოსური გაფართოების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ნაბიჯი.
გააზიარე ეს სტატია, თუ გსურს, რომ სხვებმაც გაიგონ მთვარის ბნელი მხარის საიდუმლოებები.
✍ სტატიის ავტორი
- რეგისტრაცია: 3 მაისი 2025, 16:22
- მდებარეობა: საქართველო